Pleegzorg

Pleegzorg biedt jeugdigen een veilige en stabiele opvoedomgeving waarin pleegouders verblijf, verzorging en een vervangende opvoedsituatie bieden. Dit gebeurt in gezinsverband, met professionele begeleiding door een pleegzorgaanbieder.

Onderstaande productcode kan gebruikt worden in de administratieve afhandeling wanneer het product wordt ingezet bij niet gecontracteerde aanbieders. 

Het doel is dat de jeugdige, waar mogelijk, terugkeert naar de (biologische) ouders en/of verzorgers.

Er zijn twee typen pleegzorg:

• Netwerkpleegzorg: opvang door familie of bekenden.
• Bestandspleegzorg: opvang door geselecteerde pleegouders uit het bestand van de pleegzorgaanbieder. In deze werkinstructie hebben we het over bestandspleegzorg.

Er zijn drie varianten pleegzorg: 

• Hulpverleningsvariant: tijdelijke pleegzorg, maximaal een jaar, gericht op de terugkeer naar huis. Dit omvat een intensief traject met de (biologisch) ouders en/of verzorgers.
• Opvoedingsvariant: langdurige pleegzorg, wanneer terugkeer naar de (biologische) ouders en/of verzorgers niet haalbaar lijkt.
• Deeltijdvariant: de jeugdige verblijft af en toe bij pleegouders om de (biologisch) ouders en/of verzorgers te ontlasten. Minimaal één etmaal met overnachting (inclusief pleegzorg in thuissituatie (PIT) variant

Plaatsing en inzet 

Plaatsing kan zowel vrijwillig als gedwongen. De aanbieder biedt gemiddeld 1,75 uur begeleiding per week en is 60 minuten per week beschikbaar voor ondersteuning van pleeg- en (biologische) ouders en/of verzorgers. De jeugdigen zijn in pleegzorg niet aangewezen op professionele opvoeders. Een pleeggezin mag maximaal 6 jeugdigen in huis hebben, inclusief eigen kinderen. Een uitzondering is mogelijk om broertjes en zusjes samen te houden. (Biologische) ouders en/of verzorgers blijven betrokken bij de opvoeding, zelfs als zij die niet volledig op zich kunnen nemen. 

(Leef)tijd pleegzorg 

Pleegzorg is beschikbaar voor jeugdigen tot 21 jaar met het principe ‘ja, tenzij’ vanaf 18 jaar¹. Vrijwillige verlenging tot 23 jaar is mogelijk als de jeugdige voor zijn 18e jaar al pleegzorg ontving, het traject niet langer dan zes maanden is onderbroken en voortzetting noodzakelijk wordt geacht. Vanaf 18 jaar kan de jeugdige zelfstandig besluiten het pleeggezin te verlaten.

Toekomstplan

De procesregisseur stelt samen met de jeugdige (vanaf 16,5 jaar), aanbieder en zoveel mogelijk met de (biologische) ouders en/of verzorgers, een toekomstplan op. Dit plan bereidt de jeugdige voor op de periode na de pleegzorg en definieert de rol van de (biologische) ouders en/of verzorgers. Mogelijke scenario’s zijn terugkeer naar huis, voortzetting van pleegzorg of zelfstandig, begeleid of beschermd wonen. Bij 17 jaar wordt dit plan ter beoordeling voorgelegd aan de verwijzer. Voor de domeinbepaling na 18 jaar. Wanneer pleegzorg na 18 jaar nog noodzakelijk is en de Gecertificeerde instelling de verwijzer is geweest dan geeft deze bij de domeinbepaling een bepaling jeugdhulp af voor de pleegzorg na 18 jaar. 

Doel en criteria pleegzorg

Pleegzorg biedt een zo normaal mogelijke gezinssituatie waarin een jeugdige zich optimaal kan ontwikkelen. Het wordt ingezet als vanwege kind- en of gezin gerelateerde problemen het tijdelijk of langdurig niet mogelijk is bij (biologisch)ouders en/of verzorgers te wonen.

Voorbeelden van problemen:

• Ernstige gedragsproblemen; 
• Opvoedingsproblemen; 
• Gezinsproblemen; 
• Overlijden van één of beide ouders.  

Wanneer bestandspleegzorg niet inzetten?

• De jeugdige functioneert niet in een gezinssituatie;
• Er is een netwerk beschikbaar waarin de jeugdige tijdelijk kan opgroeien; 

Aanbieder en begeleiding

Begeleiding 

Pleegouders bieden dag en nacht zorg in een vervangende opvoedsituatie, met begeleiding door een aanbieder. Deze begeleiding richt zich op het verbeteren, ontwikkelen, stabiliseren en/of compenseren van de zelfredzaamheid en het welzijn van de jeugdige. Daarnaast betreft het orthopedagogische basiszorg, uitgevoerd door pleegouders onder begeleiding van de aanbieder. De zorg is gericht op het verbeteren, ontwikkelen, stabiliseren en/of compenseren van de zelfredzaamheid, welbevinden of de kwaliteit van leven. 

Kosten

Bijkomende kosten, zoals zakgeld, kleedgeld en schoolkosten, zijn onderdeel van het pleegzorgtarief. (Biologische) ouders en/of verzorgers ontvangen kinderbijslag en blijven verantwoordelijk voor de verzorgingskosten van hun kind, ook tijdens verblijf. In overleg met de aanbieder worden afspraken over de inzet van kinderbijslag schriftelijk vastgelegd. Bij onenigheid kan de verwijzer worden ingeschakeld, deze kan fungeren als schakel naar eventuele andere wet- en regelgeving (bijvoorbeeld bijzondere bijstand vanuit de Participatiewet).

Eisen aan pleegzorgaanbieder 

De jeugdige kan 24/7 terecht bij de pleegzorgaanbieder. De pleegzorgaanbieder heeft minimaal een hbo-opleiding SocialWork of vergelijkbare opleiding, en is SKJ-geregistreerd. De betrokken gedragswetenschapper ondersteunt en heeft een relevante wo-opleiding afgerond. 

Stapeling van pleegzorg 

TOM door- en uitstroom 

Bij evaluaties kan blijken dat een jeugdige sneller kan uitstromen. Dan kan in overleg met de verwijzer en aanbieder TOM door- en uitstroom worden ingezet. 

JGGZ  

Voor individuele JGGZ is een lokale beschikking vereist. 

Behandeling 

Jeugdhulp die gericht is op behandeling kan aanvullend vanuit het lokale contract van de verantwoordelijke gemeente toegewezen worden. Dit gaat via een beschikking jeugdhulp of een bepaling jeugdhulp. 

Begeleiding 

Jeugdhulp die gericht is op begeleiding kan aanvullend vanuit het lokale contract van de verantwoordelijke gemeente toegewezen worden. Dit gaat via een beschikking jeugdhulp of een bepaling jeugdhulp.

Crisis 

 Inzet is gericht op zo snel mogelijke terugkeer naar de pleegzorgplek. De crisisduur is maximaal 28 etmalen. Tijdens het zorgafstemmingsgesprek (nader uitgelegd in de instructie van crisis) wordt het perspectief bepaalt. Als het perspectief anders dan terug naar de pleegzorgplek is mag de aanbieder het etmaaltarief voor pleegzorg niet meer declareren. De periode tot aan het bepalen van het perspectief blijf de pleegzorgplek beschikbaar.